Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Упраўленне па адукацыі, спорце і турызме Клецкага раённага выканаўчага камітэта
Дзяржаўная ўстанова адукацыі
«Зубкаўская сярэдняя школа Клецкага раёна»
План урока
Хімія 7 клас
Тэма: Солі – прадукты замяшчэння атамаў вадароду ў малекулах кіслот на атамы металаў.
Мэта: Арганізаваць дзейнасць вучняў па засваенні ведаў аб солях, як прадуктах узаемадзеяння кіслот з металамі.
Стварыць умовы для развіцця навыкаў састаўляць формулы рэчываў і чытаць ураўненні хімічных рэакцый.
Садзейнічаць выхаванню ў вучняў хімічнай культуры.
Тып урока: камбініраваны
Ход урока
№ 5, 7, 8 вучні рашаюць на дошцы
3. Вуснае апытванне:
Шта такое кіслата, і якія кілоты існуюць?
Меры засцярогі пры рабоце з кіслотамі
Што такое індыкатары, і якія яны існуюць?
Рад актыўнасці металаў
Вучні выконваюць вусна практыкаванне: З прыведзенага спіску рэчываў выберыце формулы солей і кіслот (HCI, AL2O3, CaSO4, NaNO3, H2SO4, Nа2CO3, HNO3, AgCI H2CO3, P2O5, H2S, NaCI, H2SO3, а таксама размяркоўваюць на настаўніцкім стале солі сернай і салянай кіслот
выкарастыстоўваючы алгарытм на старонцы 143 падручніка на дошцы паказваецца як правільна састаўляць формулы солей.(фасфат кальцыю, фасфат магнію, сульфат натрыю)
А з астатнімі вучнямі рашаем на дошцы
згарнуць
План- канспект урока
Хімія 10 клас
Тэма: Хімічныя ўласцівасці спіртоў.
Мэта:
Арганізаваць дзейнасць вучняў па засваенні ведаў аб хімічных ўласцівасцях аднаатамных спіртоў.
Стварыць умовы для развіцця навыкаў складаць ураўненні хімічных рэакцый спіртоў; прадоўжыць развіцце навыкаўпрацы з лабараторным абсталяваннем і рэактывамі.
Садзейнічаць выхаванню ў вучняў навыкаў аналізаваць, супастаўляць, рабіць вынікі, працаваць самастойна.
Тып урока: камбінаваны.
Абсталяванне і рэактывы:штатыў з прабіркамі, спіртоўка, этанол, натрый металічны , медны дрот, скручаны ў спіраль, фарфоравы кубак.
Ход урока
Уступнае слова настаўніка
На папярэднім уроку мы з вамі вывучалі спірты: іх будову, наменклатуру, ізамерыю і фізічныя ўласцівасці. Давайце праверым як Вы засвоілі гэты матэрыял.
Пакуль тры вучні рашаюць заданні на дошцы, з астатнімі правожу вуснае апытванне:
Запісваюць тэму ўрока ў сшыткі
-І зноў мы паднімаемся на ступеньку вышэй. Што гэта значыць?
Адказы вучняў, пастаноўка імі мэты ўрока і вызначэнне задач урока.
-Мы пазнаемімся сення з хімічнымі ўласцівасцямі спіртоў на прыкладзе этанолу
-Давайце ўспомнім што гэта за шчолачныя металы ?(Li, Na, K). У ходзе рэакцыі этанолу з дадзенымі металамі адбываецца разрыў сувязі О-Н і атам вадароду замяшчаюцца на метал. Злучэнне спірту і металу называецца алкагалят.
Дэманстрацыйны дослед: на настаўніцкім стале паказваю ўзаемадзеянне натрыю і спірту
2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2↑
этанол алкагалят натрыю
Вучні запісваюць ураўненне і назвы прадуктаў рэакцыі ў рабочы сшытак.
этанол воцатная кілата этылэтанаат
дадзеная рэакцыя абарачальная і ідзе толькі прысутнасці сернай кіслаты.
Вучні запісваюць ураўненне і назвы прадуктаў рэакцыі ў рабочы сшытак.
У выніку гэтай рэакцый адбываецца разраў сувязі О-Н і ўтвараецца галагеналкан
C2H5OH + НСІ → C2H5СІ + H2О
этанол хлорэтан
Вучні запісваюць ураўненне і назвы прадуктаў рэакцыі ў рабочы сшытак.
У ходзе дадзенай рэакцыі ў малекуле этанолу, у прысутнасці сернай кіслаты і павышанай тэмпературы, адшчапляецца вадарод і утвараецца алкен і вада
Этанол этэн
Рэакцыі акіслення:
Вучням дэманструецца гарэнне этанолу ў фарфоравым кубку, а яны запісваюць ураўненне хімічнай рэакцыі ў рабочыя сшыткі і называюць прадукты рэакцыі
C2H5OH + 3O2 → 2CO2↑+ 3H2O+Q
этанол вуглякіслы вада
газ
-пры акісленні этанолу аксідам медзі (II) адбываецца частковае акісленне этанолу да альдэгіду. Давайце ў гэтым пераканаемся практычна пры выкананні лабараторнага доследу №2, перад пачаткам работы нагадваем правілы бяспечных паводзін
Рашэнне ураўненняў:
Бутанол – 1 + НСІ
Спірты могуць узаемадзейнічаць
Паняцце |
Ведаў |
Даведаўся |
Хачу даведацца |
|
|
|
|
згарнуць
План урока
Хімія 7 клас
Тэма: Асновы
Мэта:
Арганізаваць дзейнасць вучняў па сістэматызацыі ведаў аб саставе асноў;разглядзець іх класіфікацыю і хімічныя ўласцівасці.
Стварыць умовы для дальнейшага развіцця і паглыблення навыкаў працы з лабараторным абсталяваннем і рэактывамі.
Садзейнічаць выхаванню ў вучняў навыкаў аналізаваць, супастаўляць, рабіць вынікі, працаваць самастойна.
Тып урока: камбініраваны.
Абсталяванне і рэактывы:штатыў з прабіркамі, спіртоўка, шкляная трубка, узоры асноў, растворы шчолачаў, індыкатараў, кіслот, сульфату медзі.
Ход урока
Уступнае слова настаўніка
Апераджальнае заданне:
Што адбываецца ў кружцы чаю з лімонам?
У час гэтага хімічнага працэсу кіслоты ўзаемадзейнічаюць з асновамі. У дадзеным працэсе змяняецца афарбоўка растваральных індыкатараў. Можна прывесці прыклад з быту: калі апусціць кавалачак лімону ў кружку гарачага чаю, то яго колер пасвятлее. Азоцістыя асновы, якія змяшчаюцца ў саставе чаю, узаемадзейнічаюць з лімоннай кіслатой. У выніку гэтага працэсу ўтвараецца соль, якая мае больш светлы колер.
Агульная формула класа: Me (OH)n. Давайце расшыфруем тое, што напісана? Што абазначае буква n, якая стаіць пасля гідраскагрупы? (індэкс, які паказвае лік груп ОН уваходзячых у дадзенае злучэнне, і ен роўны валентнасці металу). Давайце ўспомнім наменклатуру?А зараз давайце назавём наступныя гідраксіды: гідраксід літыю, гідраксід барыю, гідраксід жалеза(II),гідраксід алюмінію,гідраксід натрыю.
Параўнальная характарыстыка асноў
Параўнальная прыкмета |
Гідраксід натрыю |
Гідраксід кальцыю |
1. Формула |
NaOH |
Ca(OH)2 |
2. Малекулярная маса |
40 |
74 |
3. Малярная маса |
40 г/моль |
74 г/моль |
4.Агрэгатны стан |
цверды |
цверды |
5. колер |
белы |
белы |
Шчолачы яшчэ валодаюць высокай гіграскапічнасцю! Давайце пераканаемся ў гэтым пры праглядзе відэароліка. Потым вучням прадэманструю гідраксід калію і яны скажуць чаму ен звадкаваўся.Шчолачывельмі едкія рэчывы, яны як правіла ўтвораны металамі першай і другой групы, таму пры рабоце з імі неабходна быць асцярожнымі і выконваць ўсе правілы бяспечных паводзінДавайце паглядзім яшчэ адзін відэаролік аб едкіх уласцівасцях шчолачаў.Калі шчолач выпадкова папала на скуру яе неабходна змыць вялікай колькасцю вады, а затым працерті месца пашкоджанняслабым растворам лімоннай ці воцатнай кіслаты!!!
Вучні ў шчолач дабаўляюць індыкатары і вызначаюць колер:
Шч + лакмус = сіні колер
Шч + метыларанж = жоўты колер
Шч + фенолфталеін = малінавы колер
Аснова + кіслата = соль і вада (рэакцыя нейтралізацыі)
2NaOH + H2SO4 ––> Na2SO4 + H2O
Вучні запісваюць тры ўраўненні рэакцыі самастойна, а затым іх прагаварваем, а таксама адзін вучань на настаўніцкім стале праводзіць рэакцыю нейтралізацыі (шчолач + кіслата ў прысутнасці індыкатара)
Шчолач + кіслотны аксід = соль + вада
2NaOH + CO2 = Na2CO3 + H2O, затым вучні самастойна запісваюць 2 ўраўненні рэакцыі і іх таксама прагаварваем. Адзін вучань паказвае дэманстрацыйны дослед рэакцыі вуглякіслага газу
(выдыхаемы з арганізма) з вапнавай вадой.
Са(ОН)2 + СО2 ––> СаСО3↓ + Н2О
Шчолач + соль = новая аснова + новая соль, дадзеныя рэакцыі адносяцца да рэакцый абему, пры чым валентнасць атамаў металаў і кіслотных астаткаў не мяняецца. Характэрнай асаблівасцю такіх рэакцый з’яўляецца выпадзенне асадкуаднаго ці абодвух прадуктаў рэакцыі.
Ba(OH)2+ Na2SO4 = BaSO4 + 2NaOH
Пры награванні раскладаюцца толькі нерастваральныя ў вадзе асновы!
Нерастваральная аснова = аксід металу + вада
Вучні выконваюць 3 рэакцыі раскладання нерастваральных асноў і называюць прадукты рэакцыі. Затым вучням дэманструецца тэрмічнае раскладанне гідраксіду медзі (II)
Верыце ці Вы, што…
Парта |
Формулы рэчываў |
1 варыянт |
Zn(ОН)2, Na2O, СаО, Al2O3. |
2 варыянт |
Al(ОН)3, NaOH, Сu(ОН)2, Zn(ОН)2. |
3 варыянт |
КOH, NaOH, Ва(ОН)2 , Fe(OH)2. |
Аксід серы (VI), саляная кіслата, хларыд цынку, аксід барыю? Састаўце ўраўненні магчымых рэакцый.
Аксід вугляроду (IV), азотная кіслата, магній, серная кіслата? Састаўце ўраўненні магчымых рэакцый.
Прыем “Кластэр”
На дошцы запісана слова аснова, а вучні запісваюць словы і сказы, якія падыходзяць па сэнсу па дадзенай тэме і ўстанаўліваюць сувязь паміж імі.
План урока
Хімія 7 клас
Тэма: Паўтарэнне і абагульненне ведаў па тэме “Вадарод”.
Мэта:
Арганізаваць дзейнасць вучняў па замацаванні, абагульненні і сістэматызацыі ведаў аб уласцівасцях вадароду, кіслот і солей.
Стварыць умовы для развіцця і паглыблення навыкаў састаўлення і чытання ўраўненняў рэакцый, расшырэння ўяўленняў аб узаемасувязі класаў неарганічных злучэнняў.
Садзейнічаць выхаванню ў вучняў навыкаў самакантролю і самаацэнкі вучэбнай дзейнасці.
Тып урока: урок абагульнення і сістэматызацыі ведаў і ўменняў.
Абсталяванне і рэактывы: штатыў з прабіркамі, узоры солей і кіслот, універсальная індыкатарная паперка, лакмус, метыларанж, фенолфталеін.
Ход урока
Клас дзеліцца на тры групы, і кожная група рыхтуе адказы па плане:
1-ая група называецца “Вадарод”
2-ая група называецца “Кіслоты”
3-ая група называецца “Солі”
Група “Вадарод”
Дадатковае заданне: Распаўсюджанасць вадароду, атрыманне вадароду.
Група “Кіслоты”
Дадатковае заданне: Узаемадзеянне кіслот з металамі, распазнаванне кіслот індыкатарамі.
Група “Солі”
Дадатковае заданне: атрыманне і назвы солей.
Выкананне праверачнай работы
Праверачная работа па раздзелу “Вадарод”
Варыянт 1
Рэчывы, якія змяняюць сваю афарбоўку ў прысунтасці кіслот, гэта - …
А) пастаянная
Б) пераменная
В) пастаянная (I)
Г) пастаянная (II)
Праверачная работа па раздзелу “Вадарод”
Варыянт 2
Складаныя рэчывы, якія складаюцца з атамаў вадароду і кіслотных астаткаў, гэта - …
А) пастаянная
Б) пераменная
В) пастаянная (I)
Г) пастаянная (II)
Узаемаправерка
Тэма: Электралітычная дысацыяцыя
Мэта: Арганізаваць дзейнасць вучняў па засваенні ведаў аб электралітычнай дысацаяцыі.
Даць паняцце аб катыенах і аніенах, асаблівасцях іх будовы , уласцівасцях.
Развіваць навыкі састаўляць ураўненні электралітычнай дысацыяцыі кіслот, асноў і солей.
Садзейнічаць фарміраванню ў вучняў хімічнай культуры
Тып урока: камбінаваны
Сродкі навучання: карткі з заданнямі.
Ход урока
1.Арганізацыйны момент
Уступнае слова настаўніка
-Рэчывы, растворы або расплавы якіх праводзяць электрычны ток.
- Рэчывы, растворы або расплавы якіх не праводзяць электрычны ток.
Запісваюць тэму ўрока ў сшыткі
- Вучні ставяць мэту і задачы ўрока
Шведскі вучоны, Свантэ Арэніўс, калі вывычаў электраліты, прыйшоў да такога вываду, што прычынай электралітычнай дысацацыі з’яўляецца наяўнасць у растворы іонаў, якія атрымліваюцца пры растварэнні электраліту ў вадзе. Распад электраліту на іоны пры яго растварэнні ў вадзе называецца электралітычнай дысацыяцыяй.
Каб растлумачыць электраправоднасць Арэніус прапанаваў тэорыю электралітычнай дысацыяцыі. Згодна з гэтай тэорыяй, пры растварэнні ў вадзе ці пры расплаўненні, электраліты дысацыіруюць на іоны. Адбылося гэта ў 1887 годзе. Дадатна зараджаныя іоны называюцца катыены, а адмоўна зараджаныя аніены. Пры дысацыяцыі электралітаў могуць утварацца як простыя іоны(К+, Мg2+), так і складаныя іоны(NO3-, SO42-)
Правілы запісу ўраўненняў электралітычнай дысацыяцыі
У левай частцы ўраўнення запісваецца формула рэчыва, а ў правай формула іонаў, на якія рэчыва дысацыіруе. Калі ў формуле паказана некалькі простых рэчываў, то столькі ж іх будзе і іонаў у растворы.
MgCI2 à Mg2+ +2 CI-
AL2(SO4)3 à2AL3+ + 3SO42-
У растворы іоны рухаюцца хаатычна, але калі апусціць у раствор электроды і прапусціць па іх электрычны ток, то іоны пачнуць рухацца мэтанакіравана(дадатна зараджаныя іоны пачнуць рухацца да адмоўнага электроду, а адмоўна зараджаныя будуць рухацца да дадатнага электроду)
Па ступені электралітычнай дысацыяцыі ўсе электраліты падзяляюцца на моцныя і слабыя.
Моцныя- гэта рэчывы, якія практычна поўнасцю дысацыіруюць на іоны
1) усе растваральныя солі;
2) моцныя кіслоты (H2SO4, HCl, HNO3);
3) усе шчолачы (NaOH, KOH)
Слабыя – гэта рэчывы, якія дысацыіруюць у нязначнай ступені(менш за 30 %)
1) слабыя кіслоты (H2S, H2CO3, HNO2,H2SO3 );
2) водны раствор аміяку NH3 H2O;
3) вада.
Дысацыяцыя ў слабых электралітах мае абарачальны характар(адначасова адбываюцца 2 процілеглыя працэсы, дысацыяцыя і асіміляцыя)
Вучні рашаюць ураўненні электралітычнай дысацыяцыі
Паняцце |
Ведаў |
даведаўся |
Хачу даведацца |
|
|
|
|
згарнуць